Với sự phụ thuộc lớn vào Trung Quốc, Apple có thể dễ bị tổn thương trước mức thuế quan do ông Donald Trump áp đặt. Thế nhưng, Tim Cook (Giám đốc điều hành Apple) có thể đã lên kế hoạch để giảm thiểu tác động từ việc này.
Dù luôn đề cao các giá trị tiến bộ, ban lãnh đạo cao cấp của Apple có lẽ cảm thấy nhẹ nhõm khi ông Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ hôm 5.11.
Các chính sách và lời lẽ từ Tổng thống đắc cử Trump có thể xung đột với các lập trường công khai của Apple (ví dụ tầm quan trọng của việc giảm phát thải), nhưng công ty có mối quan hệ đối đầu với chính quyền Biden.
Bộ Tư pháp Mỹ kiện Apple trong một vụ kiện chống độc quyền có thể kéo dài nhiều năm và sự giám sát ngày càng tăng từ cơ quan quản lý trên thế giới đang đe dọa đến hoạt động của công ty.
Chính quyền Mỹ hiện tại cũng không can thiệp để giải quyết tranh chấp bằng sáng chế khiến Apple phải ngừng bán các mẫu đồng hồ thông minh có tính năng đo nồng độ oxy trong máu. Tim Cook có lẽ đang mong đợi một chính quyền thân thiện hơn với lợi ích của Apple.
Tuy nhiên, các kế hoạch thương mại của ông Trump lại có ảnh hưởng lớn đến Apple. Apple sản xuất phần lớn sản phẩm của mình tại Trung Quốc, nơi đang trở thành mục tiêu chính của các mức thuế mà ông Trump đề xuất. Dù đã chuyển một số hoạt động sản xuất sang các nơi khác ở châu Á, gồm cả Ấn Độ, Apple không lắp ráp nhiều sản phẩm nào tại Mỹ.
Nếu ông Trump áp thuế 60% với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và thuế 20% với hàng được sản xuất ở nơi khác, Apple dường như sẽ gặp rắc rối.
Tất cả những điều đó dường như cho thấy Tim Cook đang phải đối mặt với một trong những vấn đề đau đầu tiềm ẩn lớn nhất sự nghiệp của mình. Tuy nhiên, thực tế có thể hoàn toàn khác.
Doanh nhân 64 tuổi người Mỹ có nhiều cơ hội nhận được sự miễn giảm thuế từ ông Trump và có thể tận dụng mối quan hệ tốt trước đó giữa họ để giải quyết một số thách thức khác cho Apple.
Khi ông Trump tại nhiệm từ năm 2017 đến 2021, Tim Cook thường xuyên có mặt tại Nhà Trắng và gặp gỡ Tổng thống Mỹ. Ngược lại, trong 4 năm qua, Giám đốc điều hành Apple và chính quyền Biden hiếm khi tương tác.
Tim Cook và ông Trump phát biểu với báo chí trong chuyến tham quan nhà máy Apple năm 2019 – Ảnh: Getty Images
Lần trước, Apple phần lớn tránh được mối đe dọa từ thuế quan. Tim Cook đã thuyết phục ông Trump về ý tưởng rằng đánh thuế iPhone sẽ có lợi cho đối thủ của Apple là Samsung Electronics (Hàn Quốc). Ông cũng thuyết phục chính quyền Trump rằng Apple Watch là thiết bị cứu sinh. Apple Watch từng bị đánh thuế 15% trong thời gian ngắn, nhưng đã được giảm vào năm 2020.
Lần này, Tim Cook có thể sẽ thực hiện một chiến thuật tương tự để tìm kiếm sự giảm thuế. Cụ thể như sau:
– Ông có thể nhấn mạnh rằng một lượng lớn iPhone hiện được sản xuất tại Ấn Độ, nơi do Thủ tướng Narendra Modi (đồng minh của ông Trump) lãnh đạo.
– CEO Apple có thể lại lập luận rằng việc đánh thuế iPhone sẽ chỉ có lợi cho các đối thủ không phải từ Mỹ.
– Sẽ có một chiếc Mac Pro mới ra mắt vào năm 2025. Mẫu laptop này là nền tảng cho một bài thuyết trình Sản xuất tại Mỹ cho Apple và sẽ được lắp ráp tại thành phố Austin (bang Texas, Mỹ) trong nhiều năm. Nếu Apple sản xuất Mac Pro mới trong nước, Tim Cook sẽ để ông Trump nhận công vì biến điều đó thành hiện thực.
– Một nhà máy mới ở bang Arizona (Mỹ) chuyên sản xuất chip cho các sản phẩm Apple giá rẻ đang trong quá trình đi vào hoạt động. Dù dự án diễn ra dưới sự giám sát của Tổng thống Joe Biden với các ưu đãi từ đạo luật Chips and Science, ông Trump có thể sẽ coi đây là chiến thắng cho chính quyền của mình khi các chip bắt đầu ra mắt thị trường vào năm 2025.
– Trong nhiều năm, Apple đã có kế hoạch mở một cơ sở mới lớn ở bang Bắc Carolina. Apple đã làm chậm tiến độ trong năm nay, nhưng cho biết vẫn có kế hoạch mở cơ sở đó. Nếu đạt được tiến triển trong nỗ lực này trước khi nhiệm kỳ của ông Trump kết thúc vào năm 2029, Apple sẽ có thêm một cách để chứng minh rằng hãng cam kết với nước Mỹ.
Đây sẽ là tình huống quen thuộc với Tim Cook. Năm 2019, Tim Cook đã tổ chức một cuộc họp báo chung với Trump để cảm ơn ông vì giúp việc lắp ráp Mac Pro tại bang Texas trở nên khả thi. Song thực tế là Apple đã lắp ráp sản phẩm này tại một nhà máy ở Texas từ lâu và sử dụng linh kiện nhập khẩu từ Trung Quốc.
Việc thân thiện với ông Trump có thể không được lòng nhiều nhân viên Apple (hoặc thậm chí là một số giám đốc cấp cao), nhưng Tim Cook có thể sẽ làm mọi cách để bảo vệ Apple trước các chính sách thương mại khắc nghiệt hơn.
Công ty cũng có thể hưởng lợi từ những khía cạnh khác. Dưới thời chính quyền mới, Bộ Tư pháp Mỹ có thể hủy bỏ vụ kiện chống lại nhà sản xuất iPhone. Tuy nhiên, Matt Gaetz (ứng viên hiện tại của ông Trump cho vị trí Bộ trưởng Tư pháp Mỹ) là người chỉ trích mạnh mẽ các hãng công nghệ lớn.
Tim Cook cũng có thể tìm kiếm sự giúp đỡ từ ông Trump để đối phó với Liên minh châu Âu (EU), nơi đang tìm cách kiểm soát App Store. Trên thực tế, ông Trump cho biết Tim Cook đã gọi điện để phàn nàn về EU vài tuần trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Có khả năng ông Trump sẽ áp dụng chính sách trả đũa có thể khiến EU nới lỏng áp lực với các công ty Mỹ.
Tuy nhiên, có vài vấn đề phức tạp trong thời gian này. Elon Musk, tỷ phú ủng hộ và là cố vấn chủ chốt cho ông Trump, có mối quan hệ đối đầu với Tim Cook trong nhiều năm. Ông đã khó chịu vì Apple không muốn mua Tesla cách đây một thập kỷ và phàn nàn về mức hoa hồng 30% với giao dịch trong ứng dụng của App Store. Giám đốc điều hành Tesla có thể phản đối việc giúp Tim Cook duy trì một mô hình kinh doanh mà ông gọi là không công bằng.
Một yếu tố khó lường khác là cách nhân viên Apple sẽ phản ứng. Slack, công cụ nhắn tin phổ biến, không được Apple sử dụng khi ông Trump đắc cử Tổng thống Mỹ lần đầu năm 2016.
Những nhân viên ngày nay thường xuyên sử dụng Slack để lên tiếng về các chính sách của Apple. Theo đó, một số người có thể không ngần ngại đăng những lời phàn nàn về ông Trump lên kênh Slack chung của Apple. Sự phản đối nội bộ này có thể khiến Tim Cook gặp khó khăn hơn khi cố gắng giữ mối quan hệ tốt với Tổng thống Mỹ.
Đến nay, Tim Cook vẫn chưa gặp Trump công khai kể từ cuộc bầu cử. Song, những lời của Giám đốc điều hành Apple trên mạng xã hội X đã nói lên tất cả: “Xin chúc mừng Trump về chiến thắng của ông! Chúng tôi mong muốn được hợp tác với ông và chính quyền của ông để giúp đảm bảo rằng Mỹ tiếp tục dẫn đầu, được thúc đẩy bởi sự sáng tạo, đổi mới và trí tuệ”.
Các CEO hãng công nghệ lớn khác cũng đăng những thông điệp tương tự, đánh dấu sự thay đổi so với chiến thắng của ông Trump hồi năm 2016. Sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm đó, Tim Cook đã gửi email riêng cho nhân viên Apple với giọng điệu trấn an, nói về tầm quan trọng của sự đa dạng và trích dẫn Martin Luther King Jr để làm nổi bật các giá trị về công bằng, bình đẳng. Lần này, Apple chỉ đăng tin nhắn chúc mừng ông Trump trên X của Tim Cook lên blog nội bộ.
Martin Luther King Jr. là nhà lãnh đạo dân quyền nổi tiếng người Mỹ, đã đấu tranh cho quyền bình đẳng và chấm dứt phân biệt chủng tộc tại nước này. Ông đứng đầu phong trào phản đối phân biệt chủng tộc và ủng hộ quyền lợi cho người Mỹ gốc Phi trong những năm 1950 và 1960.
Sơn Vân
Nguồn: https://1thegioi.vn/tim-cook-co-cach-giup-apple-ung-pho-muc-thue-cao-ma-ong-trump-ap-len-trung-quoc-nhung-elon-musk-la-van-de-226140.html